Noordrand (voorheen Groene Zone)
Het Ontwerpprogramma Noordrand lag ter inzage van 28 november 2024 tot en met 9 januari 2025, waarbij 19 zienswijzen werden ingediend door belanghebbenden. Deze zienswijzen hebben geleid tot wijzigingen in het programma. In de Nota van beantwoording staat op welke punten het Programma in concept is gewijzigd. Het college legt nu het uiteindelijke Programma Noordrand voor aan de raad om hun wensen en bedenkingen naar voren te brengen.
Noordrand: meedenken, meepraten, meewerken
Meer dan 25 werkateliers, diverse overleggen en bewonersavonden hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van het programma Noordrand (voorheen Groene Zone). Het Programma Noordrand is het resultaat van brede participatie met talrijke partijen en belanghebbenden. Naast bewoners en bedrijven in het gebied hebben diverse organisaties meegedacht, meegepraat en meegewerkt. De gemeente Wassenaar vindt participatie belangrijk, daarom wordt bij dit project ingezet op het hoogst haalbare niveau van samenwerking volgens de Verordening inwonersparticipatie gemeente Wassenaar 2021: meewerken.
Het Programma Noordrand is een breed gedragen voorstel voor het gebied mede dankzij de inbreng van de samenwerkende partijen zoals: provincie Zuid-Holland, Rijksvastgoedbedrijf (RVB), Dunea, stichting Duinbehoud, Nationaal Park Hollandse Duinen (NPHD), Vrienden van Wassenaar, Ondernemend Wassenaar, Staatsbosbeheer, Hoogheemraadschap Rijnland, belangenvereniging Meijendel en de gemeente Katwijk.
Bijzonder gebied
De Noordrand vormt de groene achtertuin van de Randstad. Het is de laatste open plek die het Noordzeestrand met het Groene Hart verbindt. De Noordrand is onderdeel van het unieke en afwisselende Duin Horst & Weide landschap. Ook het voormalige Marinevliegkamp Valkenburg en restanten van de Duitse bezetting dragen bij aan het bijzondere karakter. Het is een gebied met uitgestrekte weilanden, zichtlijnen naar de duinen dat elementen met ecologische, cultuurhistorische en archeologische waarde kent.
De eerste graafwerkzaamheden in het gebied zijn in oktober 2024 gestart en het werk is inmiddels afgerond.
Interview wethouder Wim Koetsier
Agrarisch natuur; zichtbaar, toegankelijk en dichtbij huis
De Noordrand is een bijzonder gebied waar natuur, agrariërs en geschiedenis samenkomen.
Wim Koetsier, wethouder Ruimte, Duurzaamheid en Mobiliteit, over de ontwikkeling van de Noorrand. ‘Het college van burgemeester en wethouders vindt het belangrijk dat we de talrijke plannen die afgelopen jaren zijn bedacht ook echt worden uitgevoerd. Het is hoogste tijd om daadwerkelijk aan de slag te gaan."
Al geruime tijd werkt de gemeente aan plannen voor de Noordrand. Bij het ontwikkelen van een programma voor de Noordrand moet de gemeente rekeninghouden met bewoners én andere gebruikers in het gebied. Denk aan Avalex, het Rijksvastgoedbedrijf, Dunea, inwoners en ondernemers. Met het oog op de Omgevingswet die afgelopen in januari in werking is getreden, is in 2023 gekozen voor een open aanpak waarbij de belangen van een ieder zoveel mogelijk in beeld zijn gebracht en met elkaar zijn besproken. En schijnbare tegengestelde belangen zoals natuur versus agrariër, of flora en fauna en afvalverwerking, blijken in de praktijk minder tegengesteld dan verwacht. Ze kunnen ook naast elkaar bestaan.
Wim Koetsier: ‘Verschillende belangen samenbrengen en gezamenlijk ‘uit onderhandelen’ van de mogelijkheden vergt tijd en moed. Zo moet ruilverkaveling bespreekbaar zijn om bijvoorbeeld minder landbouwverkeer op bepaalde wegen te krijgen of wordt gekeken hoe boeren kunnen bijdragen aan het beheer van natuurgebieden. Een programma voor het gebied op deze manier oppakken, kost in eerste instantie veel tijd en vraagt een open houding van onze gesprekspartners. Later in het ontwikkelproces kan deze manier van samenwerken zorgen voor tijdwinst en meer synergie. Zo wil de gemeente Wassenaar beter samenwerken met onze buurgemeente Katwijk. Ik verwacht ook dat we in fases de Noordrand kunnen ontwikkelen.’
Wat wil het college van B&W? Wim Koetsier antwoordt: ‘We willen niet alleen oog hebben voor de menselijke maat, maar ook zorgen voor maatwerkoplossingen. De Noordrand gaat bijdragen aan een mooier, beter en groener Wassenaar dan nu het geval is. Want dat zien we graag: Wassenaarders die dichtbij huis kunnen genieten van een mooie wandel- of fietstocht langs de natuur. Genieten van de flora en fauna waarbij het boerenbedrijf een onderdeel vormt van het landschap. Natuur waar niet intensief gerecreëerd wordt maar extensief. Waar kleinschalige recreatie plaatsvindt en het goed toeven is voor jong en oud. Door met iedereen te praten, ieders belangen op tafel te krijgen en te ontdekken waar ruimte is voor innovaties krijg je nieuwe inzichten waar je als wethouder weer verder mee kunt.’
Participatieproces
De basis voor het programma Noordrand (voorheen Groene Zone) dat nu wordt ontwikkeld, wordt gevormd door de Structuurvisie en de Nota van Uitgangspunten. De Nota van Uitgangspunten geeft de kaders aan voor het te ontwikkelen programma en de (her-) ontwikkeling van de Noordrand (voorheen Groene Zone) en is op 2 maart 2021 vastgesteld door de gemeenteraad.
De Noordrand is een gebied waar veel belangen spelen. Om recht te doen aan deze belangen bij het opstellen van een definitief gebiedsprogramma, verzamelen we de komende tijd zoveel mogelijk informatie. Dit doen we door het vormen van een Gebiedsteam en door het organiseren van werkateliers.
Het Gebiedsteam weegt en bespreekt de aanbevelingen van de werkateliers. Leden van het Gebiedsteam bespreken vervolgens de aanbeveling samen met leden van de verschillende werkateliers in integrale sessies.
Gebiedsteam
Om de verschillende partijen goed te laten meedenken hebben we een Gebiedsteam samengesteld. Het team bestaat uit vertegenwoordigers van: Provincie Zuid-Holland, Hoogheemraadschap van Rijnland, Dunea, Staatsbosbeheer, Rijksvastgoedbedrijf (RVB), Nationaal Park Hollandse Duinen (NPHD), de agrarische ondernemers, Vrienden van Wassenaar, Ondernemend Wassenaar, gemeente Katwijk, Stichting Hart voor Meijendel en stichting Duinbehoud.
Thematische Werkateliers
Aan de werkateliers doen bewoners en bedrijven uit het gebied en verschillende belangenorganisaties mee. Sommige belangenorganisaties maken ook deel uit van het Gebiedsteam. In drie tot vier sessies werken de deelnemers samen hun aanbevelingen uit in een richtingwijzer. Er zijn zes werkateliers rondom de volgende thema’s:
- Cultuurhistorie en Landschap
- Economie
- Leefbaarheid en Gezondheid
- Natuur en Landbouw
- Water en Klimaat
- Recreatie en Bereikbaarheid
Ecologische verbindingen
Na de sluiting van vliegkamp Valkenburg in 2006 is besloten om het gehele gebied tussen Katwijk en Wassenaar opnieuw te ontwikkelen tot een kwalitatief hoogwaardige locatie voor wonen, werken en recreëren. Het project bestaat grofweg uit twee onderdelen: de woonwijk Valkenhorst, met maximaal 5.600 woningen en een hoogwaardige groene bufferzone.
De toevoeging van ecologische elementen aan de Noordrand draagt bij aan het duurzaam behoud van het gebied. Zo komt er een ecologische verbinding tussen Lentevreugd en het Groene Hart, worden natuurvriendelijke oevers aangelegd en krijgen weidevogels meer ruimte.
Belangrijk onderdeel van de Noordrand is de ecologische verbinding tussen Lentevreugd en de A44 bij knooppunt Ommedijk (Maaldrift). Een ecologische verbinding wordt aangelegd zodat dieren zich van het ene naar het andere gebied kunnen verplaatsen. Op dit moment werkt de gemeente Wassenaar aan een stappenplan voor deze nog ontbrekende schakel in de grotere ecologische verbinding tussen de Hollandse Duinen en het Groene Hart. De gemeente Wassenaar trekt samen op met de Provincie Zuid-Holland, de gemeente Katwijk, agrariërs, Hoogheemraadschap van Rijnland, Rijksvastgoedbedrijf en Dunea om de ecologische verbinding te realiseren. De gemeente Wassenaar trekt samen met de Provincie Zuid-Holland op om de ecologische verbinding te realiseren. De verbinding is onderdeel van het nationale beleid om in heel Nederland een ecologisch netwerk tot stand te brengen.
Restauratie tankgracht
Ook ecologisch en cultuurhistorisch herstel van rijksmonument de tankgracht Wassenaar maken onderdeel uit van de plannen. Dit rijksmonument is tijdens de Tweede Wereldoorlog aangelegd door de Duitse bezetters. Het was een onderdeel van de verdedigingslinie tegen de geallieerde troepen. De ecologische verbinding loopt straks over de tankgracht. Bij de aanleg van de ecologische verbinding wordt het gedempte deel van de tankgracht hersteld. De gemeente heeft de afgelopen tijd onderzoek gedaan naar hoe dit cultureel erfgoed op een natuurlijke manier in de Noordrand ingepast kan worden.
Nieuwsbrieven en meer informatie
Wilt u op de hoogte blijven van het laatste nieuws en achtergronden van het participatietraject en het ontwikkelen van de ecologische verbinding van de Noordrand? Stuur dan een mail naar groenezone@wassenaar.nl.